Yetenekli çocukların %70'i aşağıdaki nedenlerden dolayı 13 yaşından önce yaptığı sporu bırakıyor:
Gerçek şu ki, çocukların % 70'i onüçlerine gelene kadar organize sporlardan çıkıyor. Başlıca nedeni ise eğlence yetersizliği.
Şahsen, 30 yılı aşkın bir süredir spor dünyasının içindeyim…Çocukluktan ergenliğe geçerken de oradaydım, 10 yıl profesyonel mücadelelerin içindeydim ve şimdilerde de işim koçluk yapmak. Dolayısıyla anlattıklarımı hep birinci elden yaşadım.
Çocukların sporu erken bırakmasının birkaç nedeni olabilir:
1. Aşırı hevesli, hararetli ve baskın ebeveynler:
Bunlar, yetenekli çocuklarının gazıyla tüm para ve zamanlarını çocuklarının spor kariyeri için harcarlar ve bundan beslenirler. Ne kadar çok beslenebilirlerse, kendilerini o denli iyi hissederler. Ama aslında, çoğu kez çocukları uçurumun ucuna ittiklerinin farkında bile değilllerdir. Üstelik çocukların yaşıtları daha başarılı olduğunda paniğe kapılırlar ve hemen koç değiştirmeye yeltenirler (buna 'coachhopping' denir!). Çocuğu daha fazla turnuva oynamaya zorlarlar.
2. Genç yaşta çok fazla rekabet:
Yukarıda da belirttiğimiz gibi fazla turnuvadan dolayı çok genç yaşta “tükenmişlik” oluşabilir. Genç yaşta fazla rekabet eden çocukların %70’i sporu erken bırakmaktadır. Genç yaşta çok fazla rekabet, atletik yetenek ve teknik gelişim gibi daha konsantre olmaları gereken unsurları ihmal ettiklerinin kanıtıdır.
3. İşin eğlencesi kaçtı:
Eğlence olmayınca çocuk artık oynamaktan zevk almıyor. Hep antrenman, sürekli maç! İlaveten, koç ve/veya ebeveyn tarafından kazanmak için uygulanan baskı…”Ne pahasına olursa olsun kazan” mantalitesindeki koç ve baskıcı ebeveynler oyunun eğlencesini tüketmektedir.
Bu durumda çocuk etrafına konsantre olur ve arkadaşlarının yaşamının daha dengeli ve eğlenceli olduğunu, çeşitli sporları denediklerini, birbirlerinin evlerine gidip neşeyle sosyalleştiklerini gözlemler.
Şunu unutmayın ki bir çocuğun spora başlamasının başlıca nedeni “eğlence”dir.
4. Fazla yüksek beklentiler:
Genç yaşta çok yetenekli bir çocuğun ebeveynleri sürekli onun ne kadar iyi ve geleceği parlak olduğunu işiteceklerdir! Bu toplumun hatasıdır…Çocuklara, onlar bunu haketmeden kıymet biçilmektedir. Ben kendi toplumumda, öyle ebeveynler tanıdım ki 12 yaşın altındaki çocuklarının üniversite ve kolej koçlarıyla pazarlığa girişiyorlardı. Sıradan bir turnuva kazandıklarında bu çocukların omuzlarına yüklenen beklentiyi düşünebiliyor musunuz!
Bir de çocuklarını 14 yaşından önce okuldan alan ebeveynler var. Ne düşündüklerini anlamak olanaksız. Çocuklarınıza olanca süre Denge ve Eğitim verin! Bazen zaman planlamasında düzenleme yapılabilir. Bu anlaşılabilir bir durumdur. Ama, bu yaşlarda bir çocuğu okuldan çekmek yarardan çok zarardır.
Son 10 yılda, okuldan alınan son derece yetenekli çocuklar gördüm. Maalesef bu sporcu çocukların çoğunun arkadaşlık sıkıntısı çektiğini, yaşamında bir denge ve sosyal becerileri olmadığını müşahade ettim. Eğer teniste başarılı olamazlarsa çok korkutucu…Çünkü tek bildikleri tenis!
Son: Bir ebeveyn veya koç olarak en önemli şey, her zaman çocuğun EĞLENDİĞİNDEN emin olmaktır.
Hem ebeveynin hem de koçun bu denklemİ dengeye oturtmasını öneririm. Ebeveynler, rolünüz basit: Koşulsuz sevgi ve destek vermek için daima orada olun. Ayrıca çocuğunuzun koçunun koçluk yapmasına izin verin.
Dürüst ve sabırlı olun…Sürekli koç değiştirmekten vazgeçin. Başka bir çocuk sizinkinden daha başarılı olduğunda “komşunun tavuğu komşuya kaz gelirmiş” mantalitesinden çıkın.
Ve hepsinden önemlisi: Yaptıkları sporun hala eğlenceli olup olmadığının kararını çocuğunuza bırakınız. Bu onların seçimi olmalı.
Koçlar: Sporcu/oyuncu gelişiminin en can alıcı aşamalarına da uyulduğundan emin olun. Her hafta sonu turnuva oynayan çocuğun taleplerine veya baskılarına kapılmayın.
Unutmayın: Oyuncudan önce atleti geliştirin. Ama hepsinden önemlisi, yaşam becerilerini geliştirin ve oyundan zevk almalarını sağlayın.
Rotanızı bozmadan yolculuğunuzun tadını çıkarın.
Allistair McCaw
(tercüme Bekir Emre)
Yıllar önce efsane tenisçi ve sonraları ATP’nin YK Başkanı Zeljko Franulovic’in bir sohbette söylediğini hiç unutmayacağım: “Sizler bankonun bir yanında sadece başarıları görüyorsunuz…Bizler çok genç yaşta tükenmiş ergenler ve parçalanmış aileleri yaşıyoruz.”
Bırakınız çocuğunuz çocukluğunu yaşasın…Koçlardan fazla koç olmaya çalışmayın! (BE)